22 augustus 2025
Als kleine ondernemer heb je al genoeg aan je hoofd. Energiekosten controleren staat vaak niet bovenaan je prioriteitenlijst, maar kan wel een flinke impact hebben op je winstgevendheid. Een energiescan helpt je om grip te krijgen op je energieverbruik en besparingsmogelijkheden te identificeren die direct doorwerken in je resultaat.
Veel ondernemers schrikken van hun energierekening, maar weten niet waar ze moeten beginnen. Een systematische energiescan geeft je het inzicht dat je nodig hebt om gerichte maatregelen te nemen. Je hoeft geen energie-expert te zijn - met de juiste aanpak kun je zelf veel ontdekken.
Energiekosten vormen vaak 5-15% van je totale bedrijfskosten, maar dit percentage kan veel hoger uitvallen afhankelijk van je sector. Voor een bakkerij, restaurant of productiebedrijf kunnen energiekosten zelfs 10-30% van de kosten uitmaken. Zonder inzicht in je verbruikspatronen mis je kansen om deze kosten te verlagen.
Een energiescan laat zien waar je energie naartoe gaat en op welke momenten je het meeste verbruikt. Deze informatie is goud waard bij het maken van beslissingen over investeringen, openingstijden en bedrijfsprocessen.
Veel kleine ondernemers ontdekken tijdens een energiescan dat ze energie verspillen op plekken waar ze het niet verwachten. Denk aan apparatuur die onnodig aan staat buiten kantooruren, verlichting die de hele dag brandt in lege ruimtes, of verwarmingssystemen die te hard werken door slechte isolatie.
Een computerscherm dat 's nachts aanstaat, kost je ongeveer €30 per jaar. Dat lijkt weinig, maar als je tien schermen hebt die onnodig aanstaan, ben je al €300 kwijt. Tel daar printers, koffiezetapparaten, en andere apparatuur bij op, en je komt al snel op honderden euro's per jaar.
Begin met het verzamelen van je energierekeningen van de afgelopen 12 maanden. Je hebt zowel je gas- als elektriciteitsrekeningen nodig om een compleet beeld te krijgen. Let vooral op de maandelijkse verbruikscijfers, niet alleen op de eindbedragen.
Noteer ook bijzonderheden zoals verbouwingen, nieuwe apparatuur, of veranderingen in openingstijden. Deze informatie helpt je om pieken of dalen in je verbruik te verklaren.
Teken een simpele plattegrond van je bedrijfspand en noteer waar alle energie-verbruikende apparatuur staat. Denk aan verlichting, computers, printers, koelkasten, verwarmingssystemen, en productieapparatuur. Deze visuele weergave helpt je om niets over het hoofd te zien.
Noteer ook de leeftijd en het type van elk apparaat. Oude apparatuur verbruikt vaak veel meer energie dan moderne, energiezuinige alternatieven. Een koelkast van 15 jaar oud kan twee keer zoveel stroom verbruiken als een nieuw, energiezuinig model.
Begin met het analyseren van je jaarverbruik. Kijk naar seizoenspatronen in je verbruik. Veel bedrijven verbruiken in de winter meer energie door verwarming, maar als je verbruik in de zomer ook hoog is, kan dit wijzen op inefficiënte koeling of andere problemen.
Vergelijk je verbruik met soortgelijke bedrijven in je sector. Brancheorganisaties publiceren vaak benchmarks waarmee je je eigen prestaties kunt vergelijken. Als je beduidend boven het gemiddelde zit, is er ruimte voor verbetering.
Loop door je bedrijfspand en maak een lijst van alle apparatuur die energie verbruikt. Noteer voor elk apparaat:
Type en merk
Leeftijd
Vermogen (staat vaak op een sticker)
Hoe vaak het gebruikt wordt
Of het 's nachts of in het weekend aanstaat
Veel ondernemers zijn verbaasd over hoeveel apparatuur ze hebben die ze niet dagelijks gebruiken maar wel energie verbruikt. Een oude printer die alleen voor maandelijkse facturen wordt gebruikt, kan toch €50 per jaar kosten door standby-verbruik.
Investeer in een energiemeter waarmee je het verbruik van individuele apparaten kunt meten. Deze meters kosten tussen €15 en €50 en geven je direct inzicht in wat elk apparaat verbruikt.
Meet het verbruik van je grootste energieverbruikers gedurende een week. Noteer zowel het verbruik tijdens gebruik als het standby-verbruik. Veel apparaten verbruiken ook energie als ze niet actief gebruikt worden.
Verlichting vormt vaak 20-40% van je elektriciteitsrekening. Controleer of je nog traditionele gloeilampen of halogeenlampen gebruikt. Deze verbruiken 5-10 keer meer energie dan LED-verlichting.
Kijk ook naar je verlichtingsgewoonten. Brandt er licht in ruimtes die niet gebruikt worden? Kun je gebruik maken van daglicht door ramen niet af te dekken? Overwoog je bewegingssensoren voor ruimtes die niet continu bezet zijn?
Een kantoor van 100 vierkante meter waar traditionele verlichting wordt vervangen door LED kan €200-400 per jaar besparen. De investering verdient zich meestal binnen 1-2 jaar terug.
Verwarming is vaak de grootste energiepost, vooral in de winter. Controleer of je thermostaat goed is ingesteld. Elke graad lager kan 6-8% besparen op je verwarmingskosten.
Kijk naar isolatie van je bedrijfspand. Slecht geïsoleerde ramen, deuren en muren laten warmte ontsnappen. Eenvoudige maatregelen zoals tochtstrips aanbrengen of gordijnen ophangen kunnen al veel schelen.
Controleer ook of je verwarmingssysteem regelmatig onderhoud krijgt. Een slecht onderhouden cv-ketel kan 10-15% meer gas verbruiken dan een goed onderhouden systeem.
Computers, printers en andere kantoorapparatuur kunnen een aanzienlijk deel van je energierekening uitmaken. Moderne computers hebben energiebesparende instellingen die automatisch het scherm dimmen of de computer in slaapstand zetten.
Controleer of deze instellingen actief zijn. Een computer die 's nachts aanstaat, verbruikt ongeveer €50-80 per jaar aan energie. Bij meerdere computers loopt dit snel op.
Oude printers en kopieerapparaten zijn vaak echte energievreters. Als je printer meer dan 5 jaar oud is, kan een nieuwe, energiezuinige printer zich binnen 2-3 jaar terugverdienen door lagere energiekosten.
Als je koelkasten of vriezers in je bedrijf hebt, zijn dit waarschijnlijk grote energieverbruikers. Controleer de temperatuurinstellingen - koelkasten hoeven niet kouder te staan dan 4°C, vriezers gemiddeld niet kouder dan -20°C.
Kijk naar de staat van de deurrubbers. Lekkende rubbers laten koude lucht ontsnappen, waardoor je apparaten harder moeten werken. Test dit door een vel papier tussen de deur en de kast te houden - als je het er gemakkelijk uit kunt trekken, is vervanging nodig.
Zorg ervoor dat er voldoende ruimte is rond je koelapparatuur voor luchtcirculatie. Apparaten die te dicht tegen de muur staan of waar spullen bovenop staan, moeten harder werken om de warmte kwijt te raken.
Airconditioning kan je energierekening flink doen stijgen. Controleer of je systeem goed is ingesteld en of filters regelmatig worden gereinigd. Vervuilde filters zorgen ervoor dat het systeem harder moet werken.
Kijk ook naar de isolatie van je bedrijfspand. Goede isolatie houdt in de winter de warmte binnen en in de zomer de warmte buiten. Dit vermindert de belasting van zowel je verwarmings- als koelsysteem.
Afhankelijk van je sector heb je mogelijk specialistische apparatuur die veel energie verbruikt. Denk aan ovens in een bakkerij, machines in een werkplaats of medische apparatuur in een praktijk.
Voor deze apparaten is het extra belangrijk om te controleren of ze efficiënt worden gebruikt. Staat apparatuur onnodig aan? Kun je verschillende processen combineren om efficiënter te werken?
Onderzoek ook of er energiezuinigere alternatieven beschikbaar zijn. Nieuwe technologie is vaak veel efficiënter dan apparatuur van 10-15 jaar oud.
Buitenverlichting en verlichte uithangborden kunnen een aanzienlijk deel van je energierekening uitmaken, vooral omdat ze vaak de hele nacht branden. Controleer of je nog traditionele verlichting gebruikt die je kunt vervangen door LED.
Overweeg bewegingssensoren voor verlichting die niet de hele nacht hoeft te branden. Voor beveiliging is het vaak voldoende als licht aangaat wanneer er beweging wordt gedetecteerd.
Verlichte uithangborden kunnen €100-300 per jaar kosten aan energie. LED-verlichting kan dit verbruik met 70-80% verminderen.
Na je energiescan heb je een lijst met mogelijke verbeteringen. Bereken voor elke maatregel de potentiële besparing per jaar. Gebruik hiervoor je huidige energietarieven en het verwachte verschil in verbruik.
Deel de maatregelen in naar kosten en impact. Maatregelen die weinig kosten maar veel besparen, zoals het aanpassen van thermostaat-instellingen of het uitschakelen van apparatuur, kun je direct doorvoeren.
Prioriteer de maatregelen die de beste verhouding hebben tussen kosten en baten. Begin met de 'laaghangend fruit' - maatregelen die weinig of geen investering vragen maar wel direct resultaat opleveren.
Plan daarna je grotere investeringen. Apparatuur die aan vervanging toe is, kun je vervangen door energiezuinige alternatieven. Spreid grotere investeringen over meerdere jaren om de financiële impact te beperken.
Begin met de eenvoudige maatregelen die je direct kunt doorvoeren. Pas thermostaat-instellingen aan, schakel apparatuur uit die niet nodig is, en vervang kapotte gloeilampen door LED-verlichting.
Houd bij welke maatregelen je hebt doorgevoerd en wanneer. Dit helpt je om later te evalueren welke maatregelen het meeste effect hebben gehad.
Houd je energieverbruik bij na het doorvoeren van maatregelen. Vergelijk je verbruik met dezelfde periode vorig jaar om te zien of je maatregelen effect hebben.
Veel energieleveranciers bieden online portalen waar je je verbruik kunt volgen. Gebruik deze tools om inzicht te houden in je energieverbruik en nieuwe verspilling snel te signaleren.
Voor complexere systemen zoals verwarmingsinstallaties, grote koelinstallaties of productieapparatuur kan het verstandig zijn om een professional in te schakelen. Een energieadviseur kan metingen doen die je zelf niet kunt uitvoeren en heeft kennis van de nieuwste technologieën.
Veel energieleveranciers bieden energiescans aan voor hun klanten. Dit kan een goede manier zijn om professioneel advies te krijgen.
Onderzoek welke subsidies beschikbaar zijn voor energiebesparende maatregelen. De overheid stimuleert energiebesparing door verschillende regelingen, zoals de Investeringsaftrek Energie (EIA) en lokale subsidies.
Veel gemeenten hebben ook regelingen voor kleine ondernemers die willen investeren in energiebesparing. Informeer bij je gemeente naar beschikbare mogelijkheden.
Een eenmalige energiescan is een goede start, maar structureel energiebeheer levert meer op. Plan jaarlijks een controle van je energieverbruik en blijf alert op nieuwe besparingsmogelijkheden.
Houd rekening met energiekosten bij bedrijfsbeslissingen. Bij de aanschaf van nieuwe apparatuur, verbouwingen of uitbreiding van je bedrijf kun je energiekosten meenemen in je overwegingen.
Denk bij investeringen niet alleen aan de huidige situatie, maar ook aan toekomstige ontwikkelingen. Energieprijzen kunnen stijgen en nieuwe technologieën kunnen kansen bieden voor verdere besparingen.
Overweeg ook duurzame energieopwekking zoals zonnepanelen als je bedrijf daar geschikt voor is. De terugverdientijd van zonnepanelen is de afgelopen jaren sterk verbeterd.
Een energiescan is de eerste stap naar structurele energiebesparing in je bedrijf. Met de juiste aanpak kun je vaak 10-30% besparen op je energiekosten zonder in te leveren op comfort of productiviteit.
Wij helpen je graag met een persoonlijke analyse van je energieverbruik en laten zien welke besparingsmogelijkheden er specifiek voor jouw bedrijf zijn. Samen kunnen we een plan maken dat past bij jouw situatie en budget, zodat je je kunt focussen op je core business terwijl je energiekosten onder controle houdt. Neem contact op voor meer informatie.