Hervorming Europese elektriciteitsmarkt: behoud de voordelen

Volgens de voorzitter van de Europese Commissie voldoet de huidige opzet van de Europese elektriciteitsmarkt niet meer aan de eisen van de tijd. De markt zou namelijk gebaseerd zijn op de merit order en dat betekent dat ook elektriciteitsproducenten die niet of nauwelijks operationele kosten hebben, zoals bij zon en wind, toch hoge prijzen ontvangen als elektriciteit schaars is. Met die merit order wordt het principe bedoeld waarbij de kosten van de duurste opwekmethode die nodig is om op een bepaald moment aan de vraag te voldoen, bepalend zijn voor de marktprijzen op dat moment. De Europese Commissie wil de markt echter hervormen, zodat de voordelen van goedkope productie bij de afnemers terecht komen. De globale ideeën voor deze hervorming zijn onderwerp van een consultatie die moet leiden tot een formeel voorstel.

Experts wijzen er regelmatig op dat de merit order het resultaat is van een vrije markt en dus geen specifiek onderdeel van de regelgeving. Ingrijpen in de merit order betekent derhalve het aan banden leggen van de vrije markt, wat tot verspilling en hogere kosten zal leiden. Deze zienswijze wordt inmiddels breed gedeeld. Sterker nog, maar liefst zeven Lidstaten, waaronder Nederland, hebben een krachtige gezamenlijke reactie op de consultatie gepubliceerd. Daarin wordt gepleit om de grote voordelen van de vrije internationale elektriciteitsmarkt te behouden. In de brief wordt er op gewezen dat alleen al de handel over landsgrenzen heen jaarlijks 34 miljard euro bespaart. De vrije markt is ook belangrijk om investeringen in klimaatvriendelijke opwek te stimuleren. De landen pleiten wel voor een betere bescherming van consumenten, maar ook dat voornamelijk via het bevorderen van een vrije markt