De Nederlandse Staat verliest het hoger beroep in Urgenda’s Klimaatzaak

In 2015 verloor de Nederlandse Staat een rechtszaak die door Urgenda was aangespannen. Urgenda eiste bescherming van de bevolking tegen klimaatverandering. Daarvoor moet de uitstoot van CO₂ fors omlaag.  Volgens Urgenda moet, ten opzichte van 1990 , die reductie in 2020 minimaal 25% bedragen. Als de Staat dat niet verwezenlijkt, dan handelt de Staat onrechtmatig jegens de eigen inwoners. De rechter ging daar in mee maar de Staat ging in hoger beroep. Weliswaar streeft de regering ook een reductie van 25% na, sterker nog, in 2011 streefde de regering nog 30% reductie in 2020 na, een doel dat later zonder argumentatie neerwaarts werd bijgesteld. Echter, het is volgens de regering niet aan de rechter maar aan de politiek om beslissingen over klimaatbeleid te nemen. Nu, ruim drie jaar verder, heeft de rechter uitspraak gedaan in dat hoger beroep.

Volgens het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) moet de Staat de inwoners beschermen tegen dreigend gevaar. De CO₂-uitstoot en daardoor veroorzaakte opwarming van de aarde is zo’n dreigend gevaar, aldus de rechter. De vraag is echter of de Staat onrechtmatig handelt als de reductie van 25% n 2020 niet wordt gehaald. De rechter neemt de dreiging en noodzaak voor het nemen van actie zeer serieus. De Staat moet naar vermogen actie ondernemen en heeft zelfs een voorzorgsverplichting. Dat de Nederlandse uitstoot op wereldniveau weinig voorstelt, doet daar niet aan af. Als alle landen zich daar achter verschuilen komt er van klimaatbeleid weinig terecht. Alleen al omdat Urgenda en haar achterban door de regering op grond van de EVRM moet worden beschermt, leidt volgens het hof al tot verwerping van het beroep.  De rechter voegt daar nog aan toe dat het bevel om de CO₂-uitstoot te reduceren, niet betekent dat de rechter op de stoel van de politiek gaat zitten. Immers, het is aan de politiek om te bezien hoe invulling aan de het reductie wordt gegeven.

De Staat zal uitvoering geven aan de uitspraak en overweegt toch ook om in cassatie te gaan vanwege het principe van beleidsvrijheid.